Onderzoek naar Bornholm-gevoel onder wijkbewoners en medewerkers

Uit het onderzoek onder wijkbewoners blijkt dat de sfeer als gemoedelijk wordt ervaren. Toch is er geen groot gevoel van ‘wij Bornholmers’. Mensen zijn over het algemeen positief over hun wijk maar niet uitbundig: het is er prettig wonen, maar van kolder in de polder is geen sprake. Het is een gewone woonwijk – niet stads, niet dorps – waar mensen een beetje op zichzelf zijn. Het is een gemengde buurt, waar mensen nuchter tolerant zijn, maar niet echt mengen. Wel probeert iedereen een goede buur voor elkaar te zijn. Een groet bij de supermarkt, even helpen als de ander dat nodig heeft – dat vinden Bornholmers niet meer dan normaal. 

Het onderstaande gedicht vat het Bornholm-gevoel goed samen volgens de onderzoeker:

Goede buur

Er staan hier veel struiken, planten en bomen
Het is echt een woonwijk waarvan je kunt dromen
Een speeltuin erbij
En een waterpartij
Alleen pakt niemand de fiets als ie ergens wil komen

Je hoeft ’s ochtends het Skagerhof niet te proberen
Het staat er muurvast, kunt je kont er niet keren
Rond acht negen uur
Is het wel zuur
Als je bij de Lidl je auto zou willen parkeren 

Zo’n plek op aarde, dat moet je verdienen
Wil je hier wonen, dan gaan we je screenen
Een woonwijk in Hoofddorp
Schiphol op een steenworp
Je moet dus immuun wezen voor kerosine

Het is hier al mooi zolang ik mij kan heugen
Dat is omdat de meeste mensen hier deugen
Dus als iemand zegt
Het is hier heel slecht
Dan weet je bij voorbaat al: dit is een leugen

Het leven dat speelt zich af binnen de muren
We kennen hier niemand, behalve de buren
Ja en die daarnaast
Die je groet in de haast
Maar niet zo dat je met Kerst een kaart hoeft te sturen

We lopen elkaar hier de deuren niet plat
Het is hier geen dorp en het is hier geen stad
We doen wel eens vlot
Een leuk praatje pot
Maar dan heb je het hier qua sociaal wel gehad

En toch is de volksaard hier heel positief
Want is het echt nodig dan doet men hier lief
Dan helpt men meteen
Dat doet iedereen
Bedankt hoor! Geen punt, graag gedaan, asjeblief!

We letten een beetje als buurt op elkaar
En moet ik je helpen dan zeg je het maar
Geen oog in het zeil
Da’s niet onze stijl
We zijn hier vooral op onszelf, dat is waar

Omdat ik heel graag in een nette buurt woon
Die heel overzichtelijk is en ook schoon
Hou ik het hier bij
Bij ons voor en opzij
Vind jij dat bijzonder? Ik vind het gewoon

Ik zag hier wel laatst eens een wat vreemde gast
En de krant schrijft wel eens over overlast
Ja, d’r is wel eens mot
Je houdt de deuren op slot
Maar ik heb hier toch echt geen geweer in de kast

De wijk is in sneltreinvaart aan het vergrijzen
De oudjes die wonen er nu in paleizen
Maar wat ik je zeg
Die zijn hier zo weg
Als straks hier het Holmkwartier komt te verrijzen

Omdat Holmkwartier straks een Bornholms buurtje moet worden waar bewoners van de zorgappartementen en van de andere woningen elkaar ontmoeten, is het volgens de onderzoeker belangrijk iedereen nog meer uit te nodigen en te stimuleren om het contact te zoeken. Wie weet, kan op die manier het gevoel van ‘wij Bornholmers’ meer worden waargemaakt.

Of er sprake is van een Bornholm-gevoel in het huidige verpleeghuis? Van de ondervraagde medewerkers herkennen enkele dat wel. De anderen hebben het meer over wat het verpleeghuis zo bijzonder maakt. Er is van alles te doen, vinden de meesten: er zijn veel activiteiten, er is een ruimte met een groot podium voor optredens, en je vindt er de Holmtuin waar ook de buurt van harte welkom is. Gastvrij, gemoedelijk en welkom zijn begrippen die medewerkers telkens noemen. De deuren staan letterlijk open. Bewoners zitten graag bij de receptie waar altijd wel iemand aanwezig is. Het zou mooi zijn als zo’n warm welkom behouden blijft. Wat de onderzoeker betreft moeten al deze goede punten – van podium tot Holmtuin – zeker bewaard blijven in Holmkwartier.  

Minder ‘wij’ is het gevoel tussen de jongere en oudere medewerkers. De onderzoeker heeft het over een kloof, maar vindt die afstand niet zo gek: de tijdgeest is anders, Nederland is individualistischer, en mensen zitten meer op internet en minder bij verenigingen. Wel raadt hij aan om de uiteenlopende behoeften van deze verschillende leeftijdsgroepen te omarmen en bij elkaar te brengen. Bijvoorbeeld door meer ontmoetingsplekken te creëren in het gebouw.